3 WDH - od powstania drużyny do II wojny światowej

Drużyna skautowa (harcerska) im. x Józefa Poniatowskiego została założona przy gimnazjum Emiliana Konopczyńskiego w Warszawie na jesieni 1912 roku. W szkole już ponad rok działały zastępy skautowe – dwa z nich należały do międzyszkolnej drużyny im. Romualda Traugutta (związanej ze Strzelcem), kolejne dwa (współpracujące z Sokołem) założone zostały przez późniejszego księdza Kazimierza Lutosławskiego.

W 1912 r. drużynowym został mianowany uczestnik kursu w Skolem Kazimierz Morris. Ks. Lutosławski (autor krzyża harcerskiego) utrzymywał jeszcze parę lat dość bliski kontakt z drużyną. Drużyna rozwijała się – bezpośrednio przed wybuchem I wojny światowej liczyła 168 chłopców. W szkole Konopczyńskiego przez kilkanaście lat religii uczył ks. Jan Mauersberger (wybitny instruktor harcerski, m.in. w latach 1939-42 przewodniczący Szarych Szeregów), który w 1913 r. po zapoznaniu się z pracą drużyny im. x. Poniatowskiego wstąpił do tajnego skautingu.

Praca drużyny trwała także w okresie wojny, cały czas liczyła ona ponad 100 członków. Od września 1917 r. przydzielono drużynie numer 3. W roku 1919 gimnazjum Konopczyńskiego przekształcono w państwowe gimnazjum im. Adama Mickiewicza i przy nim działała 3 Warszawska Drużyna Harcerzy im. x. Józefa Poniatowskiego.

W drużynie ważne było zdobywanie stopni i sprawności. W styczniu 1919 r. nie było ani jednego ćwika, pracowało zaś 44 wywiadowców, 66 młodzików, 20 harcerzy bez stopnia. W styczniu 1920 r. zorganizowano specjalny kurs na ćwika. Wiosną 1922 było już ich w drużynie 10.

Obok kursów na stopnie i sprawności podejmowano inne zadania: od 1918 r. prowadzono sklep i wypożyczalnię książek szkolnych oraz sekcję samopomocy, od 1920 r. chór, od początku 1921 r. kółka samokształceniowe.

W 1922 r. koło wychowanków drużyny rozpoczęło publikację pisma harcerskiego „Swastyka”. (Wokół pisma przez lata gromadziła się duża grupa wychowanków drużyny). Swastyka aż do lat trzydziestych była symbolem drużyny.

W drużynie w okresie międzywojennym pracowały bardzo silne zastępy, np. we wrześniu 1921 r. było 9 zastępów: „Dzięcioły”, „Wiewiórki”, „Jaskółki”, „Czajki”, „Skowronki” oraz dwa zastępy nowo przyjętych.

Ważną częścią pracy drużyny była organizacja obozów. Pierwszy samodzielny obóz odbył się w 1916 r. w Urlach. W roku 1924 drużyna bierze udział w Zlocie Narodowym na Siekierkach, gdzie zdobywa tytuł Drugiej Drużyny Rzeczypospolitej. W sierpniu 16 członków drużyny wzięło udział w Jamboree pod Kopenhagą.

W połowie lat dwudziestych drużyna przezywa kryzys, dopiero pod koniec lat 20-tych liczy ponownie ponad 100 harcerzy. Akcja letnia 1928 r. to dwie wielkie imprezy: II Zlot Narodowy w Poznaniu i Jamboree w Arrow Parku. Drużyna brała także udział w Zlocie Skautów Słowiańskich w Pradze (1931 r.), z Jamboree w Godollo (1933 r.) oraz w Jubileuszowym Zlocie Harcerstwa w Spale (1935 r.). Wakacje w latach trzydziestych poza uczestniczeniem w wielkich zlotach charakteryzuje organizowanie co roku dużego obozu stałego i dwóch-trzech obozów wędrownych.

W roku 1935 drużynowym został Jan Rossman (wybitny instruktor, m.in. działający w kierownictwie Szarych Szeregów). W tym roku drużyna liczyła 122 chłopców zgrupowanych w 11 zastępach oraz 4 instruktorów mianowanych. Trzech harcerzy posiadało stopień harcerza Rzeczypospolitej, 7 harcerza orlego, 16 ćwika, 25 wywiadowcy, 65 młodzika, 6 bez stopnia.

Do wybuchu II wojny światowej 3 WDH pracuje jako jedno z najlepszych środowisk harcerskich w Warszawie.

(Ciąg dalszy patrz: 3 WDH w czasie II wojny światowej).